In een onderzoek in 2019 werden cybercriminaliteit en ondermijning door vertegenwoordigers van het bedrijfsleven en ondernemers benoemd als dé vormen van criminaliteit die op dat moment actueel waren en dus aanpak verdienden. We zijn inmiddels 3 jaar verder en het onderzoek is in opdracht van het Nationaal Platform Criminaliteitsbeheersing (NPC) herhaald. Het doel van dit platform is om publiek-private samenwerking te bevorderen om op die manier criminaliteit via en tegen het bedrijfsleven tegen te gaan. Levert het herhaal onderzoek andere bevindingen op? En wat moet er gebeuren in de aanpak tegen die verschillende vormen van criminaliteit die het bedrijfsleven raken?
Wat zijn de bevindingen uit het nieuwste onderzoek
Er is een lichte verschuiving te zien in 2022. Ondermijning en cybercriminaliteit worden nog wel vaak genoemd door experts en ondernemers als veelvoorkomende vormen van criminaliteit, maar in het laatste onderzoek worden toch ook de meer ‘klassieke’ vormen van criminaliteit veel genoemd. Zo valt het op dat er ten opzichte van het onderzoek in 2019 nu ook verschillende vormen van vermogenscriminaliteit werden genoemd. Dat gaat dan vooral om diefstal (bijvoorbeeld lading die wordt gestolen in het buitengebied of diefstal uit winkels), overvallen en inbraken. Daarnaast wordt intimiderend gedrag en agressie richting personeel ook vaker genoemd dan in 2019.
Cybercriminaliteit
Volgens zowel de experts als de ondernemers die deel hebben genomen aan dit onderzoek komt cybercrime in diverse vormen voor, waarbij phishing, malware, ransomware en hacken het meest genoemd worden. De experts die zijn geraadpleegd voor dit onderzoek plaatsen overigens een kanttekening bij het onderwerp cybercrime; namelijk dat hier onderscheid in moet worden gemaakt tussen de vormen zoals hiervoor beschreven en gedigitaliseerde criminaliteit. Gedigitaliseerde criminaliteit is bijvoorbeeld het digitaal bestellen van goederen, maar deze niet afrekenen.
Bij het CBS (Centraal Bureau voor de Statistiek) zijn enkele gegevens bekend die te maken hebben met zogenaamde ‘data-onthullingen’. Uit deze gegevens blijkt dat het vooral grote bedrijven zijn die hier vaker mee te maken hebben. De oorzaak hiervan is vooral terug te voeren op het eigen personeel van deze bedrijven. Dit is dan ook een van de redenen dat grote bedrijven vaker over meer financiële middelen en capaciteit beschikken om hun cybersecurity te onderhouden en op peil te krijgen.
Slachtofferschap data-onthulling van buitenaf, naar bedrijfsgrootte (%)
Slachtofferschap data-onthulling, naar bedrijfsgrootte en aard (%)
Ondermijning
Op het gebied van ondermijning ligt bij ondernemers de nadruk op drugscriminaliteit in bedrijfspanden en vervoersfaciliteiten (denk aan containers), maar ook op het illegale vervoer van geld/goederen en witwassen.
Ondermijnende criminaliteit is vooral geconcentreerd op logistieke knooppunten, bedrijfspanden, schuren (in het buitengebied) en opslaglocaties (boxen). Ook de meer ‘reguliere’ criminaliteit, zoals het bedreigen van ondernemers kan een onderdeel vormen van ondermijnende activiteiten.
Ten opzichte van het onderzoek in 2019 viel op dat de ondernemers nadrukkelijker ook diverse vormen van vermogenscriminaliteit benoemen. Hierbij gaat het om diefstal, overvallen en inbraken.
