Drugsafval wordt door criminelen op allerlei manieren gedumpt, waarbij ze nergens rekening mee houden (zoals bijvoorbeeld het milieu). Deze conclusie wordt getrokken door de politie. In het afgelopen jaar (2024) is een recordaantal drugslabs ontmanteld, waarvan ruim de helft van deze labs is aangetroffen in woonwijken. Naast deze toename van het aantal labs, zijn er ook meer dumpingen van drugsafval gevonden.
Portefeuillehouder drugs Willem Woelders van de politie geeft aan dat 'de veiligheid van omwonenden in het geding is'.
Stijging aantal drugslabs in Nederland
In 2023 zijn er 151 drugslabs ontdekt verspreid over het land. Een behoorlijk aantal, maar helaas slechts het topje van de ijsberg. In 2024 was er een stijging van maar liefst 10 procent en zijn er 167 drugslabs ontmanteld. Op deze locaties werden synthetische drugs geproduceerd (heroïne en/of cocaïne). Het merendeel van de drugslabs die in 2024 zijn ontmanteld, bevonden zich in Zuid-Holland (51 locaties). Op de tweede plek staat Noord-Brabant (28 locaties) en op de derde plek Noord-Holland (19 locaties). De oorzaak dat er in Zuid-Holland zo veel locaties zijn gevonden, is onder andere omdat daar het persen van blokken cocaïne en heroïne en het versnijden hiervan zich in deze provincie concentreert.
Veel drugslabs in woonwijken
58% van de aangetroffen drugs productie locaties bevonden zich in woonwijken. Dat is dus meer dan de helft van alle aangetroffen locaties. Je denkt dan waarschijnlijk 'dat zal wel in een schuur of garage zijn', maar niks is minder waar. Het merendeel van deze labs werd gevonden in appartementen en andersoortige woningen. Volgens Woelders een zeer zorgwekkende trend, aangezien er grote risico's worden genomen door de criminelen bij de productie van deze synthetische drugs. Deze risico's kunnen vergaande gevolgen hebben voor omwonenden van deze locaties en hun veiligheid is daardoor in het geding. We hebben eerder gezien dat dit helemaal mis kan gaan, zoals bij de explosie in Rotterdam aan de Schammenkamp. Hier was een drugslab de vermoedelijke oorzaak van de explosie.
Meld verdachte signalen
Verdachte signalen kun je melden bij de politie. Je moet daarbij alert zijn op chemische geuren, maar ook op bijvoorbeeld afgeplakte deuren en ramen, of bijvoorbeeld verdachte personen die op aparte tijdstippen rondrijden met busjes, panden in- en uitgaan enzovoorts. Dat kunnen signalen zijn van een drugslab. De chemische geur die bij het proces vrijkomt wordt wel eens vergeleken met anijs.
Drugsafval wat wordt gedumpt
Nadat de criminelen hun drugs hebben geproduceerd, houden ze daar meestal afval aan over. Daar moeten ze vanaf. Dit afval wordt gedumpt en dat gebeurt op verschillende manieren. Zo gebeurt het geregeld dat er in natuurgebieden vaten of jerrycans vol chemisch afval worden gevonden. Daarnaast zijn er verhalen bekend waarbij het afval via een kraantje al rijdend op de openbare weg wordt geloosd, maar de criminelen worden gewetenlozer en inventiever. Zo is in Baarle-Nassau op drie akkers drugsafval uitgereden wat ze hadden vermengd met mest. In Amsterdam is drugsafval gevonden door afvalverwerkers in publieke ondergrondse afvalcontainers, waarbij de vloeistof soms bij het legen van de container uit de vuilniswagen loopt. In 2024 zijn er in totaal 217 drugsafvaldumpingen ontdekt. Een stijging van 14 procent ten opzichte van 2023 (191 dumpingen). In het geval van de dumpingen staat Noord-Brabant bovenaan de lijs met 53 dumpingen, gevolgd door Limburg met 42 dumpingen en Noord-Holland met 39 dumpingen.
Meldingsbereidheid stijgt ook
Positief is dat het aantal meldingen ook is gestegen in 2024. Zo zijn er bij Meld Misdaad Anoniem 12.307 tips binnengekomen over drugslabs, internationale drugshandel, hennepteelt en de handel vanuit woningen of op straat. Een stijging van 4 procent ten opzichte van 2023. Maar het herkennen van de signalen blijft dus wel van groot belang voor ondernemers en burgers. Signalen kunnen bijvoorbeeld ook zijn onverklaarbare luxe, verdahcte activiteiten of verloederde panden. Het in de buurt hebben van een drugslab of opslagplaats is echt gevaarlijk. Zo zijn er risico's op brand en ontploffing, maar ook het gevaar van criminelen die worden aangetrokken door deze plaatsen. Daarnaast zijn de labs ook zeer schadelijk voor mens en milieu.
Voordat je het weet, weet ook jij hoe je de signalen van een drugslab kunt herkennen
Je kunt contact met ons opnemen voor een workshop ondermijning 'Herken een drugslab', waarbij we je meenemen in de wereld van de crimineel, maar toch vooral in hoe jij zo'n lab zou kunnen herkennen. Ook hebben we eerder een artikel geschreven 'De 5 belangrijkste signalen van ondermijning: Hoe kun je criminele inmenging voorkomen als ondernemer?', waar je alvast handige tips kunt lezen.